Σκυρόδεμα

Η ταξινόμηση των κατηγοριών σκυροδέματος γίνεται ανάλογα με την αντοχή τους σε θλίψη. Κάθε ποιότητα σκυροδέματος (Concrete) π.χ. C30/37, χαρακτηρίζεται από δύο ισοδύναμες μεταξύ τους αντοχές, που στο συγκεκριμένο παράδειγμα είναι 30 MPa και 37 MPa. Η πρώτη αντοχή είναι η χαρακτηριστική αντοχή f_ck πρότυπου κυλινδρικού δοκιμίου και η δεύτερη αντοχή είναι η χαρακτηριστική αντοχή πρότυπου κυβικού δοκιμίου.

Η προστασία του χάλυβα οπλισμού από διάβρωση εξαρτάται από το πορώδες, την ποιότητα και το πάχος της επικάλυψης του σκυροδέματος. Η πυκνότητα και η ποιότητα της επικάλυψης θεωρείται ότι επιτυγχάνεται με την κατηγορία ελάχιστης αντοχής του σκυροδέματος.

Όσο περισσότερο νερό έχει το σκυρόδεμα, πέραν ενός ορίου, τόσο η αντοχή του ελαττώνεται και το πορώδες αυξάνεται. Εκτός από το κριτήριο της αντοχής, υπάρχει και το κριτήριο της εργασιμότητας του σκυροδέματος. Αυτό καθορίζει την ποσότητα του νερού που θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή του. Η κάθιση s είναι το κριτήριο της εργασιμότητας του σκυροδέματος. Ανάλογα με τη χρήση του σκυροδέματος, συνιστάται να υπάρχει μία συγκεκριμένη κάθιση.

Σε μια παραγγελία σκυροδέματος, πρέπει να δοθούν στην εταιρία που το παράγει τουλάχιστον τα εξής στοιχεία:

α) ποσότητα: π.χ. 60 m³

β) κατηγορία σκυροδέματος π.χ. C30/37.

γ) κατηγορία κάθισης: π.χ. S₃.

δ) υπερ-ρευστοποιητικό: π.χ. ΝΑΙ (μπαίνει κατόπιν εντολής στο εργοτάξιο).

ε) μέγεθος αντλίας: π.χ. 36 m.

στ) επιθυμητή πυκνότητα δρομολογίων: π.χ. ανά 30 λεπτά.

ζ) κατηγορία έκθεσης στο περιβάλλον π.χ. XS1 (παραθαλάσσιο).

η) τύπος και κατηγορία αντοχής τσιμέντου π.χ. ΙΙ / 42.5.

θ) μέγιστη ονομαστική τιμή του μέγιστου κόκκου αδρανούς, π.χ. 31.5 mm.

ι) ο μέγιστος λόγος Νερού / προς Τσιμέντο (Ν/Τ), π.χ. Ν/Τ ≤ 0.55.

ια) απαίτηση συμμόρφωσης προς το ΕΝ 206-1.

Για ποσότητα σκυροδέματος μικρότερη από 20 m^³ απαιτούνται 3 δοκίμια από διαφορετικές βαρέλες, δηλαδή: είτε 3 δοκίμια από μια βαρέλα, είτε 3 δοκίμια από κάθε βαρέλα, αν η σκυροδέτηση ολοκληρώνεται με 2 βαρέλες.

Για ποσότητα σκυροδέματος από 20 m³ μέχρι 150 m³, απαιτούνται 6 δοκίμια από 6 διαφορετικές βαρέλες.

Για ποσότητα σκυροδέματος μεγαλύτερη από 150 m³, απαιτούνται 12 δοκίμια από 12 διαφορετικές βαρέλες.

Τα δοκίμια πρέπει να λαμβάνονται από διαφορετικά αυτοκίνητα και εντός 20 έως 32 ωρών να μεταφερθούν σε πιστοποιημένο εργαστήριο για ειδική συντήρηση.

Η προσθήκη νερού στο έτοιμο σκυρόδεμα του προσδίδει εργασιμότητα, αλλά ταυτόχρονα του αφαιρεί αντοχή. Επειδή όμως η εργασιμότητα είναι τελείως απαραίτητη για τη σωστή σκυροδέτηση ανάμεσα στον, κατά κανόνα, πυκνό χαλύβδινο οπλισμό, πρέπει αυτή να επιτυγχάνεται με τη χρήση υπερ-ρευστοποιητή. Αυτός πρέπει να προστίθεται στη βαρέλα (1.0 έως 2.0 kg/m³) του νωπού σκυροδέματος λίγο πριν τη σκυροδέτηση και να αναδεύεται για 3 έως 5 λεπτά σε πολλές στροφές (8-12 Σ.Α.Λ.). Απαγορεύεται η προσθήκη νερού ή στεγανοποιητικών στο μίγμα, επί τόπου στο έργο.

Πρώτη φροντίδα, πριν τη σκυροδέτηση είναι ο σχολαστικός καθαρισμός των καλουπιών από κάθε είδους σκουπίδι, όχι μόνο για την εξασφάλιση της αντοχής του κτιρίου, αλλά και σαν παράδειγμα τεχνικο-κοινωνικού πολιτισμού, ή με άλλα λόγια επαγγελματικής ευσυνειδησίας, προς όλους τους εργαζόμενους στο εργοτάξιο.

Η διάστρωση του σκυροδέματος πρέπει να γίνεται κατ’ ευθείαν από το στόμιο του τελευταίου στελέχους των σωλήνων της αντλίας, χωρίς στάρωμα, αλλά απευθείας σε όλο το πάχος της πλάκας. Αυτό γιατί, σε περίπτωση διακοπής της σκυροδέτησης για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν επιχειρηθεί να συμπληρωθεί η πλάκα κατά το πάχος της, δεν θα δέσει το παλιό με το νέο σκυρόδεμα και θα δημιουργηθεί οριζόντιος αρμός. Στην περίπτωση που δεν σταρώνεται η πλάκα και προκύψει διακοπή σκυροδέτησης, τότε θα δημιουργηθεί κατακόρυφος αρμός.

Το στόμιο της μπούμας καλό είναι να απέχει σε ύψος περίπου 0.50 m από το αντικείμενο της σκυροδέτησης. Κατ’ εξαίρεση, για συνηθισμένες κολόνες και τοιχεία, επιτρέπεται η απόσταση του στομίου της μπούμας από τον πυθμένα της κολόνας να είναι μέχρι 2.50 m. Αν το ύψος της κολόνας ή του τοιχείου είναι μεγάλο, π.χ. 5.0 m, θα πρέπει να ακολουθείται ένας από τους τρεις παρακάτω τρόπους σκυροδέτησης:

α)   το τελευταίο στέλεχος των σωλήνων της αντλίας διέρχεται σε ικανό βάθος μέσα στην κολόνα,

β)   τοποθετούνται βοηθητικές σωλήνες από την κορυφή της κολόνας μέχρι ένα ικανό βάθος και η έγχυση του σκυροδέματος γίνεται μέσα σ’ αυτές μέσω ειδικού χωνιού.

γ)   ανοίγονται οπές με ικανοποιητικό μέγεθος (παραθυράκια) π.χ. στο μέσο του ξυλοτύπου, από τα οποία θα γίνεται η έγχυση του σκυροδέματος (δύσκολη εφαρμογή).

Η συντήρηση του σκυροδέματος είναι υποχρεωτική και όσο μεγαλύτερη είναι η ζέστη του περιβάλλοντος χώρου και η ταχύτητα του ανέμου, τόσο πιο σχολαστική. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να καταβρέχεται το σκυρόδεμα καλά, όσες φορές την ημέρα χρειάζεται, για να είναι υγρή η επιφάνειά του, τουλάχιστον για τις 7 πρώτες ημέρες μετά τη σκυροδέτηση. Η συντήρηση πάντως θα συνεχίζεται για 28 ημέρες.

Στην περίπτωση συντήρησης σε περίοδο καύσωνα, υπάρχουν τρεις τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος:

α)   Αμέσως μετά τη σκυροδέτηση, απλώνονται λινάτσες πάνω στην επιφάνεια του νωπού σκυροδέματος, οι οποίες διατηρούνται υγρές καθ’ όλο το 24ωρο και για τουλάχιστον 7 ημέρες. Προσοχή χρειάζεται ώστε να μη μπορούν να ανασηκωθούν οι λινάτσες σε περίπτωση αέρα.

β)   Δημιουργούμε μία λίμνη ύψους μερικών χιλιοστών (40 έως 50) στην περίμετρο της πλάκας αμέσως μετά τη σκυροδέτησή της, τη γεμίζουμε με νερό και τη συμπληρώνουμε αντισταθμίζοντας την έντονη λόγω ζέστης εξάτμιση. Η λίμνη μπορεί να δημιουργηθεί χτίζοντας περιμετρικά ένα πεζουλάκι χρησιμοποιώντας μισό τούβλο, ή σκέτη τσιμεντοκονία ταχείας πήξης. Η λύση αυτή έχει το μειονέκτημα του κόστους και της δυσκολίας εργασίας πάνω στην πλάκα για 7 ημέρες.

γ)   Ψεκάζεται η επιφάνεια του νωπού σκυροδέματος με ειδικό χημικό υγρό, το οποίο μετατρέπεται σε μεμβράνη, η οποία δεν επιτρέπει την εξάτμιση του νερού σκυροδέματος.

Ο απλούστερος από τους πιο πάνω τρόπους, είναι ο τρίτος, αρκεί η επιφάνεια του σκυροδέματος να είναι εντελώς επίπεδη, δηλαδή να μην έχει τις συνηθισμένες ραβδώσεις που προκύπτουν από τον χειροκίνητο πήχη διάστρωσης και για να επιτευχθεί αυτό, είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί δονητικός πήχης. Επίσης, να έχει απομακρυνθεί εντελώς το νερό της ‘εξίδρωσης’ (bleeding).

Εννοείται, ότι η σκυροδέτηση θα έχει γίνει με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες, π.χ. πολύ πρωί, ή νύχτα και με σκυρόδεμα όσο το δυνατόν «πιο δροσερό», τα αδρανή να είναι συντηρημένα σε σκιά κτλ.

Στην περίπτωση συντήρησης με παγετό:

Αν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος χώρου έχει πέσει ξαφνικά  (διότι αν προβλεπόταν, δεν θα είχε γίνει η σκυροδέτηση) κάτω από τον μηδέν, τότε, πρέπει να καλύπτεται η ελεύθερη επιφάνεια του σκυροδέματος με ένα «θερμομονωτικό πάπλωμα», έτσι ώστε να αξιοποιήσουμε τη θερμότητα του ίδιου του σκυροδέματος. Το πάπλωμα αυτό μπορεί για παράδειγμα να είναι από ρολό, ή πλάκες πετροβάμβακα, ή υαλοβάμβακα με επικάλυψη αλουμινίου, ή φύλλα πολυστερίνης που θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια στις μονώσεις, εξασφαλισμένα από ανασήκωμα λόγω αέρα, π.χ. με καδρόνια ή μαδέρια. Αν η θερμοκρασία πέσει πολύ χαμηλά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν θερμάστρες περιβάλλοντος χώρου, σαν αυτές που χρησιμοποιούνται σε υπαίθριες καφετερίες αλλά με ανεστραμμένα κάτοπτρα. Παλιότερα χρησιμοποιούσαν κάτω από τον ξυλότυπο φωτιά, σε βαρέλια με άμμο, βρεγμένη με πετρέλαιο.